Doctor Who: Monster

Vanaf vanavond buitelt ons aller geliefde tijdheer opnieuw 13 weken lang door tijd en ruimte op BBC1. Op YouTube zijn karrenvrachten fanvideo's te vinden, maar dit staaltje huisvlijt is wel erg origineel en vermakelijk. Een poppenanimatie van Penny Mix Films (Paul Rowley en John Collier) op het nummer 'Monster' van The Automatic.

The Woods (2006)

Lucky McKee heeft bij mij al de nodige krediet opgebouwd met May en Sick Girl (toch wel mijn favoriete aflevering uit het eerste seizoen van Masters of Horror). Dit is zijn tweede speelfilm en die handelt over een meisjesinternaat in een afgelegen behekst woud. Niet bepaald een origineel gegeven, maar goed... Heather (Agnes Bruckner) wordt door haar ouders niettemin afgeleverd bij het internaat dat met strenge hand wordt geleid door de onbewogen Miss Traverse (Patricia Clarkson). En jawel... in de eerste nacht dienen zich enge fluisterstemmen en nachtmerries aan.
The Woods lijkt in het eerste uur soms een milde, bovennatuurlijke variant van The Magdalene Sisters, zij het zonder nonnen. McKee is niet iemand die kijkers meteen een griezelfestijn geeft en alles rustig opbouwt. Op zich een positief punt, maar niet als het verhaal te zwak is om zo'n trage opbouw te rechtvaardigen. The Woods blijft te lang in het vrijblijvende rondwaaien en komt pas tot leven zodra de paps van Heather (Bruce Campbell in een bijrol zonder franje) terugkeert en Heather de confrontatie met Miss Traverse aangaat. Na een reeks fraaie shots en een uitmuntende hospitaalscène moet je constateren dat McKee nog steeds over talent beschikt. Hopelijk wordt dat de volgende keer wél gekoppeld aan een verhaal dat de moeite van het vertellen waard is.

Trailer The Woods

De jongen die varkens schopte

De jongen die varkens schopte, Tom Baker. Oorspronkelijke titel: The Boy Who Kicked Pigs. Vertaling: Rob Van Der Veer. (2002, Prometheus, 128 blz)

Ik kreeg dit grappige kinderboekje vorige week van mijn vertaalzus die het bij Appie Heijn had zien staan voor 2,50 euro. Ze weet dat ik fan ben van Doctor Who en Tom Baker is natuurlijk in een van zijn vorige levens naast monnik en zeeman ook The Doctor geweest.
De jongen die varkens schopte is het absurde en gitzwarte verhaal over Robert Caligari, een 13-jarige jongen die het leuk vindt om het spaarvarken van zusje Nerys ('een slome spriet') in het rond te schoppen. Op een dag schopt hij het spaarvarken door het open raampje van een politieauto en - knal! - tegen de knar van de agent achter het stuur. Dat levert Robert zo veel duivelse hilariteit op dat hij voortaan tegen alle varkens (en koteletten en baconbammetjes) gaat schoppen.
Tom Baker schopt met dit groteske moraalsprookje, of 'Roald Dahl op het slechte pad' zoals een Britse recensent het beschreef, zelf ook kwajongensachtig tegen de schenen van het gezag en de media (met een zeer geestig maar volslagen krankjorum verslag van een gigantisch ongeluk op de snelweg). Een heerlijk subversief boekje in bange tijden van normen en waarden. Prachtig geïllustreerd door David Roberts.
Volgens de website van Prometheus is De jongen die varkens schopte geschikt voor kinderen vanaf 12 jaar, maar het is ook geschikt voor volwassenen van bijna veertig. :)

Tjon

Tjon, Theodor Holman. (2007, Nijgh & Van Ditmar, 224 blz)

'Je liegt! Je liegt!'
'Je wou het toch horen... dan moet je het ook horen. Pappa kwam in de inrichting terecht omdat hij niet goed bij zijn hoofd was...'
'... door de oorlog...'

Arie Storm in Het Parool noemde dit het raarste boek dat hij in tijden had gelezen en kwam er niet uit of het nu goed of slecht was. Ik zit ook te twijfelen.
Tjon gaat over een jongetje van Indische ouders met een kampverleden. Hij loopt als puberend ventje ver achter in zijn ontwikkeling, hoewel de eerste diagnose luidt dat hij achter maar niet achterlijk is. Zijn broer Joost overvoert hem met wrede leugens over hun moeder, dat ze dood zou gaan en hun vader zou bedriegen met een Japanse kampcommandant, waardoor de grens tussen realiteit en kinderfantasie in Tjons hoofd op losse schroeven komt te staan. Ook de vader bij wie de oorlog nog in het hoofd woedt en die zelfmoord pleegt, draagt bij aan de spiraal van krankzinnigheid waaruit Tjon niet meer weet te ontsnappen. Zijn geestelijke conditie verslechtert naarmate de vertelling vordert, tot Tjon echt lijkt te denken dat hij afwisselend zijn vader of kamphond Wolf is. Hij wil namelijk één ding: een oorlogsheld worden en een medaille van de koningin.
Je lijkt Tjon op twee manieren te kunnen lezen, want de paroolrecensent heeft moeten lachen om de opeenstapeling van fysieke en mentale wreedheden, en door de kracht van de eindeloze herhaling (ook in de dialogen) krijgt het inderdaad iets kolderieks. Maar ik vond Tjon vooral een triest boek omdat je het stille oorlogsverleden binnen het gezin een niet weerbare kindergeest door elkaar ziet klutsen. Alles wordt verteld vanuit het standpunt van Tjon, zodat je als lezer op den duur half verstrikt raakt in Tjons tunnelgeest, met aan het eind van de tunnel geen zonlicht maar de felbegeerde fonkelende medaille voor heldenmoed.
Erg sterk zijn de denkbeeldige gesprekken van Tjon met zijn vader in combinatie met reacties van de omgeving, want dan krijg je geleidelijk door dat Tjons gekte zich niet meer alleen afspeelt in zijn hoofd en zich ook gaat manifesteren in voor de buitenwereld rare geheimtaal en vreemde gedragingen. Aan het eind van het boek herschept hij in de achtertuin zelfs een kamp om alsnog de vijanden van pappa en mamma gevangen te zetten. Je kunt glimlachen om dergelijke kolder, maar het blijft een glimlach met meelevende snik.
Ik hoorde Theodor Holman in een radio-interview speculeren over een mogelijk vervolg op Tjon en daar zou ik zelf heel benieuwd naar zijn. Nu moest ik Tjon op de laatste bladzijde achterlaten bij een begrafenis. Ik wil graag weten hoe het met hem afloopt. Dat lijkt mij dan toch een reden om het een goed boek te noemen.

Ober (2006)

Na het teleurstellende Grimm keert Alex van Warmerdam met Ober terug naar zijn oude droogkomische niveau. Hij speelt de ober Edgar wiens leven letterlijk getikt raakt door een scenarioschrijver (Mark Rietman) die klap na klap uitdeelt vanachter zijn laptop: Edgar wordt opgescheept met een bedlegerige vrouw, een liefdeloze affaire, asociale maffiaburen en lastige klanten. Tot hij het niet meer pikt en verhaal gaat halen bij de schepper van zijn wereld.
Erg komisch; de twee niveaus van bestaan worden in de film inventief door elkaar gevlochten; puik geacteerd. Te midden van de goede bijrollen wil ik toch Pierre Bokma als gewelddadige zakenklant en René van 't Hof als stokoud winkelvrouwtje (een hilarische scène!) eruit lichten.
Ik blijf Abel en De Noorderlingen koesteren, maar Ober hoort zeker in de top-drie van beste Van Warmerdams. Aanrader.

Trailer Ober

De brug & het schavot

De brug, Geert Mak. (CPNB, boekenweekgeschenk 2007, 92 blz)
Op weg naar het schavot, Kees Fens (CPNB, boekenweekessay 2007, 64 blz)

Humor is het thema van de boekenweek. De brug van Geert Mak heeft met dat thema niets te maken, want zo komisch is zijn kleine geschiedschrijving van de brug in Istanbul niet. Het is wel een boeiende sfeertekening van Maks verblijf tussen de brugbewoners - de zolenverkoper, het loterijmeisje, de sigarettenjongens etc - aangevuld met een historisch overzicht in vogelvlucht van het Osmaanse Rijk en de stad Istanbul in het bijzonder. Mooi geschenkje dat ook actuele thema's als de rol van de vrouw in de Islam aanstipt.
Het boekenweekessay van Kees Fens mag van de schrijver niet in die 'afschuwelijke allesbepalende leukcultuur' worden geplaatst. Toch is het een heel leuk boekje! En interessant, hoe kort de stukjes in die prettige Fens-stijl soms ook zijn. Over de humor van Erasmus die nog humeur heette, Carmiggelt, Gerard van het Reve, Annie M.G. Schmidt, Engelse humor (wapen tegen de dood), Franse humor (ironie) en waarom het absolute - zoals de Bijbel of klassieke muziek - nooit humoristisch is. Niet een schaterlachboekje, daar zijn essays niet voor bedoeld, maar ik kon een lach toch niet onderdrukken toen Fens die geweldige openingszin oprakelde van Gogols Dagboek van een krankzinnige: 'Ik heb vandaag toch iets geks beleefd.'

Revengers Tragedy (2002)

Soms vind je in de ramsj merkwaardige dvd's. Zoals deze toneelverfilming van cultregisseur Alex Cox (Repo Man, Sid & Nancy) van The Revenger's Tragedy, een wrekerstragedie van Charles Middleton uit 1606.
Vindici (Christopher Eccleston) is een Hamleteske wreker wiens geliefde is vergiftigd door de machtige Duke (Derek Jacobi met kek zonnebrilletje en paarse nagellak) omdat zij niet wilde bezwijken voor de vorstelijke lust van de hertog. Tien jaar na dato keert Vindici terug om de hofhouding van de Duke te infiltreren en zo wraak te nemen op het liederlijk gezelschap. Hij weet zich op te werpen als de persoonlijke lijfwacht van Lussurioso, de oudste zoon van de hertog (Eddie Izzard), maar die heeft weer een wellustig oogje laten vallen op Castiza (Carla Henry), de zus van Vindici.
Cox giet er zoals gewoonlijk een excentriek sausje overheen. Hij transponeert de tragedie uit de tijd van Jacobus I naar een Engeland in de nabije toekomst, waar Big Brother via reclameborden lijkt mee te gluren en tafelvoetbal volkssport nummer één is geworden. De futuristische mise-en-scène blijft door het lage budget heel beperkt, maar toch ademt het eenzelfde sfeer uit als de apocalyptische wereld in films als Escape From New York. De bizarheid van RT schuilt deels in het voorkomen van personages. Zo loopt Izzard rond met twee valse wimpers op zijn onderste oogleden en de jongste hertogbroertjes zouden niet misstaan in een muziekvideo van Madonna. Uiteraard is het decadente uiterlijk in dit geval exemplarisch voor het morele verval van de personages. Eccleston is als Vindici zo'n beetje het enige personage dat aan dergelijk verval is ontkomen, zoals blijkt uit de openingsscène waarin hij in een bus vol ontbindende lijken arriveert in de desolate wijk van de Duke.
Revengers Tragedy is en blijft een cultwerkje à la Cox, zeker niet ieders smaak, toneelmatig en bomvol Shakespeariaanse dialogen (ondertitels zijn hier geen overbodige luxe), maar wel goede rollen van Eccleston, Jacobi en Izzard.

You Tube: Revengers Tragedy (fragment)

Beste Nederlandse boek ooit

De ontdekking van de hemel van Harry Mulisch. De kwaliteit van dat boek moet mij geheel ontgaan zijn, want ik heb het na 70 blz knip- en plakproza in mavoïstische stijl zuchtend in de papierbak gegooid. Maar volgens de 15.000 stemmers in de NRC-wedstrijd om het beste Nederlandse boek aller tijden is het magnum opus van de heer Mulisch het allerbeste boek dat de Nederlandse literatuur heeft voortgebracht. Nou ja, het had altijd erger gekund: Kluun of Heleen die met de titel aan de haal gaat. In het buitenland schijnen sublieme vertalingen van Harry's boek rond te waren die veelgeprezen zijn, dus eigenlijk weten alleen mensen die het Nederlands machtig zijn dat je het boek beter kunt gebruiken voor de ontdekking van duur toiletpapier.
De NRC-verkiezing beleefde gisteravond een droogkloterige apotheose in het tv-programma De avond van het boek. Geert Mak mocht achter een bureau de top 10 aftellen, al deed ie niet veel meer dan boeken voor zijn snuiterd zetten, zonder tromgeroffel, zonder spanningsopbouw, het aftellen ging nu en dan alleen gepaard met licht gesteun van Mak toen hij Reve en Nescio en Multatuli uit handen moest geven. Toen bleven alleen Het huis van de moskee (2006) van Kader Abdolah en het "meesterwerk" van Harry over. Dan voel je de bui al hangen, en inderdaad... de hemel brak open en God nam via een fluitende telefoonlijn dit huldeblijk van Zijn volk in ontvangst. Harry zag dat het goed was. Ik niet.

Le Salaire de la Peur (1953)

Er blijven altijd filmklassiekers die ik nog niet had gezien. Zoals dit truckeravontuur van Henri-Georges Clouzot. Yves Montand speelt, in zijn eerste grote dramatische rol, een van de vier chauffeurs die voor een Amerikaanse oliemaatschappij een lading nitroglycerine moet vervoeren naar een afgelegen olieveld. En dat in een krakkemikkige vrachtwagen zonder schokdempers. Er volgt een bange rit door een met obstakels bezaaid landschap, en met zo'n licht ontplofbare lading kan elke kuil of hobbel de laatste zijn.
Terecht een klassieker. Mooie rollen, meesterlijk opgebouwd, onvergetelijke scènes en vooral spannend, spannend, spannend.

Bride and Prejudice (2004)

De BBC-serie naar het beroemde boek van Jane Austen zal wel altijd onovertroffen blijven, met Colin Firth als een perfecte Mr Darcy. Als je Austens klassieker toch weer wilt verfilmen, moet je er dus een originele draai aan geven.
B&P is een verwesterde Bollywood-bewerking van de regisseuse van Bend It Like Beckham. Leuk en charmant, al blijft de toon boeketreeksachtig. Jammer ook dat Martin Henderson als Darcy niet beschikt over het charisma om die rol gewicht te geven. Aishwarya Rai speelt een mooie Lalita (de Indiase Lizzie) en Lost-fans kunnen hun hart uiteraard ophalen aan een dansende en zingende Naveen "Sayid" Andrews.
Met westerse musicalnummers en voetnootdialogen die Indiase tradities bijlichten, is Bride and Prejudice geen pure Bollywood, wel een sympathieke introductie tot de wereld van masalafilms.

Trailer Bride and Prejudice

Dromen over Jupiter

Nog een maandje en mijn vertaling van Ted Simons Dreaming of Jupiter is afgerond. Op dit moment hobbel ik al bladerend achterop Teds motor door Azië. De Engelse uitgave en Duitse vertaling verschijnen komende maand en Ted lijkt het inmiddels aardig druk te krijgen met zijn promotietoer. Eind juni komt hij ook naar de Lage Landen geronkt voor de promotie van de Nederlandse vertaling bij Uitgeverij Sirene. Op de website Jupitalia kun je al zijn verrichtingen volgen.
Ik moet eerlijk zeggen dat je na het lezen van zijn klassieke motorreisboek Jupiter's Travels, en nu weer Dromen over Jupiter, zelf zin krijgt rond de wereld te crossen op een motor. Het mooie aan de reisboeken is toch dat je erin gaat geloven dat je het ook zou kunnen - zelfs al heb je nog nooit van je leven op een motor gereden.
Ted Simon vormde ook de inspiratiebron voor Long Way Round met acteurs Ewan McGregor en Charley Boorman. Beide motormuizen stappen dit jaar opnieuw op hun stalen ros voor een nieuwe serie. Voor zover ik weet is LWR in Nederland nooit op de buis verschenen, maar de eerste reeks is wel op DVD verkrijgbaar.

Trailer Long Way Round