Kieskompas

Naast de stemwijzer is er nu ook het kieskompas. Ik hoorde vanochtend de makers op radio 1 uiteraard zeggen dat die beter was, maar het kompas geeft eerder een indicatie van je politieke kleur dan een stemadvies. Meteen een knoeperd van een slordigheid: de PvdD bestaat niet voor de samenstellers. Hoe dan ook, volgens het kompas sta ik het dichtst bij de PvdA en ben ik het verst verwijderd van Wilders.

AH-halal

Na de maandaguitzending van consumentenprogramma RADAR is Albert Heijn overspoeld met protestmails omdat de grootgrutter sinds vorige week in 48 vestigingen halal-vlees verkoopt en een AH-medewerker wist te vertellen dat overtollig halal-vlees nogal eens belandt in de schappen met vlees voor niet-moslimklanten. AH ontkent dat laatste overigens, maar voor veel consumenten is het geen fijne gedachte dat je wellicht toch een ritueel (en daardoor onverdoofd) geslacht dier op je bord krijgt. Volgens de Nederlandse wet horen dieren bedwelmd te worden alvorens te worden geslacht, maar voor halal-vlees is een uitzondering gemaakt op grond van godsdienstvrijheid. Dat is vreemd omdat de rituele slachting van dieren volgens de Koran geen religieuze verplichting is, dus maakt de Nederlandse wet in feite een uitzondering op grond van traditievrijheid.
Dat er moslims zijn die uit vrije keuze vlees eten, en dat dat halal moet zijn, vind ik één ding. Het is twee als een grootgrutter en masse "rein vlees" wil gaan verkopen om een graantje mee te pikken van de moslimmarkt. Als moslim zou je je ook kunnen afvragen of AH wel zo halal is, want als het massaal op de markt moet worden gebracht zal wel eens de hand worden gelicht met de vele regels die in de islam verbonden zijn aan zo'n rituele slachting. Op de website van het Centrum voor Islam in Europa staat een interessant artikel over dierenrechten in de islam, met ook de voorschriften behorend bij het ritueel van de slacht. Al lijkt het mij mededogender het onverdoofd slachten van dieren los te laten, en het hoort al helemaal niet uit winstoogmerk te worden beoefend door Albert Heijn.

Three Burials (2005)

Na al dat geacteer debuteerde Tommy Lee Jones als regisseur met The Three Burials of Melquiades Estrada. Het is een sterke moderne western geworden over Texas-rancher Pete Perkins (Jones) die aan Mexicaans maatje Melquiades (Julio Cedillo) belooft hem na de dood te zullen begraven in diens geboortedorp in Mexico. Die begrafenistocht komt sneller dan verwacht als Melquiades wordt neergeschoten door een grensbewaker. Sheriff Belmont (een rol van countryzanger Dwight Yoakam) wil de zaak in de doofpot steken, maar daar neemt Pete geen genoegen mee. Hij neemt het recht in eigen hand, ontvoert de dader en begeeft zich te paard, met dode vriend en levende vijand, naar de grens met Mexico.
Jones bewijst met zijn regiedebuut dat er nog altijd leven zit in de western. Mooie rol van Jones zelf als good-old-boy Pete waar je desondanks niet mee moet spotten. Acteur Barry Pepper zet overtuigend de jonge grensbewaker neer die lijdend voorwerp wordt van Pete's wraakoefening. Het strakke scenario knoopt leven en dood van Melquiades kundig aan elkaar, kraakt een kritisch nootje over de behandeling van Mexicaanse illegalen en vindt zelfs nog tijd voor galgenhumor op de juiste momenten. Als oogtoetje zijn er de prachtig in beeld gebrachte landschappen. Laten we hopen dat Jones na Three Burials meer films gaat regisseren, want voor deze eerste creatie neem ik mijn cowboyhoedje af. Giddyup!

Trailer Three Burials

De canon van Nederland

Morgen schijnt die canon van de moederlandsche geschiedenis te verschijnen waar een commissie al tijden op heeft zitten zwoegen. Ben benieuwd of ze door de bomen het bos nog kunnen zien. Op de canonsite staat boven het cirkeldiagram met reacties op de vraag 'hoe gedetailleerd moet de canon zijn?' bv. 'strijd tegen het water' en daarna als concreet voorbeeld de Elizabethsvloed van 1421. Ik zou dan eerder denken aan de Watersnoodramp van 1953, maar ik ben geen historicus.
Het is sowieso nogal onzinnig, zo'n canon. Een canon blijft een lijstje en lijstjes zijn altijd incompleet en betwistbaar. Bovendien schurkt zo'n canon weer aan tegen een stampstudiemethode die je niet op scholieren moet loslaten. Zoiets werkt averechts. Al schijnt het niet best te zijn gesteld met de historische kennis van diezelfde scholieren als je het boekje Hoe de Duitsers dapper standhielden in Vietnam van geschiedenisleraar Oscar Westers mag geloven. Op de Volkskrantsite hebben ze van foute antwoorden van leerlingen een quiz gemaakt.

Een onafwendbaar einde

Nu verkrijgbaar in de boekhandel: de nieuwste van Elizabeth George! Ik heb van "vertaalzus" Marga Blankestijn doorgekregen dat mijn naam verkeerd is gespeld in het colofon. Ik schijn opeens Kamer in plaats van Kramer te heten, dus ik ben meteen in de mailpen gekropen om dat door te geven aan uitgeverij Bruna. Gelukkig staat Marga wel in de correcte geuren en kleuren vermeld in deze zriller. Intussen gaat Mooie Leugens als een tierelier met vrijwel alleen positieve reacties. Ook de NRC vond het een prima schrijfsel en Ungers debuut is inmiddels een leestip bij bol.com.

Slither (2006)

Jack: "You mean... like Martians?"
Bill: "Martians are from Mars."
Jack: "Martian's a general term for space fucker!"

Slither is de eerste grote speelfilm van regisseur James Gunn die eerder werkte voor Troma (Tromeo and Juliet) en dat is te zien aan de hoeveelheid wanstaltige gore en humor die deze vermakelijke mix van horror- en sciencefictionclichés rijk is. We hebben het allemaal eerder gezien: een stadje in the middle of nowhere wordt geplaagd door buitenaardse wezens. In dit geval gaat het om een legertje naaktslakken, die zich nestelen in het brein van lokale inwoners waarna de slakdragers veranderen in zombies. Een vlot gemaakte B-snack die schatplichtig is aan Bodysnatchers. Leuke rollen van Nathan "Firefly" Fillion als de lokale politieagent, Michael Rooker als de slakaanvoerder en vooral Gregg Henry als Jack, de vuilbekkende burgemeester. Geslaagd debuut.

Trailer Slither

Brokeback Mountain

Ik zal een van de laatsten zijn die 'm heeft gezien, maar gisteren is ie alsnog langsgekomen op huur-dvd. Tja, wat moet je nog zeggen over een film waar alles zo'n beetje over is gezegd? Ik bleef na de film onbevredigd achter omdat regisseur Ang Lee te vaak onvoldoende op de huid gaat zitten van de worsteling met homoseksualiteit binnen dat machobolwerk vol cowboys. Vooral in het begin lijkt Lee meer oog te hebben voor mooie landschapjes dan voor de gevoelens van zijn personages en ook narratief laat hij hier en daar een steekje vallen. Brokeback staat of valt met de vraag of je kunt geloven in de passie tussen Ennis Del Mar (Heath Ledger) en Jack Twist (Jake Gyllenhaal). Die vraag moet ik helaas te lang met een 'nee' beantwoorden. Het wordt pas 'ja' wanneer Ennis emotioneel breekt bij de confrontatie met Jack op Brokeback en zijn koele masker van "Marlboro Man" barst, maar dan loopt de film al bijna ten einde. Als er in zo'n laat stadium pas toenadering wordt gezocht tot zo'n diep gevoel van een hoofdpersonage, kun je je toch afvragen waarmee de regisseur je zoet heeft gehouden in de aanloop naar dat moment.

Francesco giullare di Dio

Na een oorlogstrilogie leverde regisseur Roberto Rossellini in 1950 een biografisch werkje af over Franciscus van Assissi. Het is een van de eerste films, geworteld in het neorealisme, die een menselijk beeld geeft van een heilige zonder dweperijen, valse sentimenten of hosannah-exercities. Truffaut noemde het ‘de mooiste film in de wereld’, Pasolini ‘een van de mooiste films uit de Italiaanse cinema’ en voor Scorsese vormde het een inspiratie om in The Last Temptation of Christ (1988) ook Christus een menselijk gezicht te geven.
De dvd uit de Masters of Cinema-reeks bevat de originele Italiaanse versie en begint met Francesco en zijn medebroeders die in de striemende regen over een modderpad huiswaarts keren na een bezoekje aan het Vaticaan, waar de paus toestemming heeft gegeven voor het oprichten van de Franciscaanse orde. Als de Franciscaners na het modderige pad verheugd in de regenplassen springen en het licht doorbreekt, zie je al dat het een bijzondere film wordt. Rossellini wilde de vreugde van het Franciscaanse geloof treffen, en de bevrijding van de ziel voortkomend uit het afzweren van wereldse en materiële zaken, maar de speelsheid van de monniken deed publiek en recensenten de wenkbrauwen fronsen.
Francesco bestaat uit hoofdstukjes (steeds voorafgegaan door tussentitels als ‘Hoe broeder Ginepro terugkwam zonder pij’) en beschrijft louter de alledaagse wederwaardigheden van Francesco (gespeeld door monnik Nazario Gerardi) en diens orde. Zo zien we hoe ze hun onderkomen bouwen en hun soep bereiden, maar ook hoe de monniken als nerveuze tieners eerst hun priesterkruinen netjes bijknippen als er zusters op bezoek komen. Dat is soms erg komisch, maar Francesco is niet bedoeld om een beetje te lachen met Franciscaners; de toon blijft toch altijd respectvol en drijft op hun leefwijze met de natuur en Francesco’s mededogen met een lijdende wereld. Dat levert indringende vignetten op, zoals de wonderschone Felliniaanse scène (Federico was medescenarist) waarin Francesco een melaatse man ontmoet, eindigend met de heilige die zich wenend ter aarde werpt in een nachtelijk veld vol witte bloemen, een spiegelbeeld van de sterrenhemel op het ondermaanse. Het levert zoals gezegd ook komische vignetten op, met name de confrontatie tussen krijgsheer Nicolaio (Aldo Fabrizi, de enige professionele acteur in de film) met broeder Ginepro die de tiran, in een potsierlijk en rammelend harnas, overwint met innerlijke rust en eenvoud. Nicolaio die in zijn veel te grote harnas wordt opgetakeld doet zelfs denken aan de kolder van Monty Python and The Holy Grail.
En dan is er nog de beroemde slotscène waarin Francesco zijn medebroeders rondjes laat draaien tot ze duizelig op de grond vallen om zo de richting te bepalen waar ze heen moeten om de leer te verspreiden. Als Giovanni, simpel van geest, als laatste valt en Francesco hem vraagt waar hij nu heen moet, antwoordt hij niet zoals zijn medebroeders met de naam van een stad of een streek maar met: ‘Naar dat vogeltje op die tak.’ Een gouden moment en een voorbeeld van wat deze film zo geweldig maakt. Laat ik als eindoordeel zelf maar hosannah roepen. ;)

De duivel van Bosch

Vandaag kreeg ik een ietwat vreemd maar geinig cadeau: de Duivel op de Nachtstoel uit de triptiek Tuin der Lusten van schilder Hiëronymus Bosch. De kookpot staat symbool voor het helse vuur en het kruikenschoeisel verwijst naar de drankzucht. Ik ben niet zo'n museumganger en wist eigenlijk niet dat je dit soort "actiefiguurtjes" kon kopen, maar Parastone heeft er nog veel meer in de aanbieding.

Prrrrrrr

Nog een nieuwe poster van de Partij voor de Dieren! De poes heeft het nog netjes gehouden in de stembolletjes van Balkenende en Bos met alleen een pootje kattengrind. ;)

Manderlay

Veel mensen dwepen met die USA-filmtrilogie van Lars von Trier. Manderlay is het tweede deel, Dogville was het eerste. Dogville vond ik ergerlijk pretentieus en die heb ik niet kunnen uitkijken; Manderlay is zo mogelijk nog erger en ging na 10 minuten al de dvd-speler uit. Het is aan mij niet besteed. Wat mensen toch zo fantastisch vinden aan een fletse registratie van een stelletje acteurs in een lege fabriekshal met hier en daar een decorstuk en witte strepen op de vloer? Het heeft met film allemaal niets meer te maken. Waar is toch de Von Trier gebleven van Europa?

Beste film aller tijden

Tijdens de avond van de grote filmquiz op Nederland 3 werd gisteren bekend dat het Nederlands publiek Lord of the Rings de beste film aller tijden vindt. Ik heb erover nagedacht en de beste film aller tijden blijft voor mij voorlopig Pather Panchali van Satyajit Ray. Dus ook bij mij geen Citizen Kane of Potemkin.

Krrish

Krrish van regisseur Rakesh Roshan was dit jaar een van de grootste kaskrakers in India. Het is een vervolg op de eerste SF-film uit Bollywood, Koi Mil Gaya, en dat was een zeer charmante en genietbare bewerking van ET met een snuifje Close Encounters of the Third Kind. Ik had dan ook grote verwachtingen van Krrish, de eerste grote superheldenfilm uit Bollywood waarvoor zelfs de broertjes achter The Matrix werden geraadpleegd. Maar de film kan niet opboksen tegen de hype die rond Krrish is opgebouwd. En dat zeg ik met pijn in het hart, want ik wil het graag geweldig vinden.
Krishna (Hrithik Roshan) is de zoon van Rohit en heeft diens superkrachten geërfd. Rohit kreeg die krachten van de alien Jaddoo in Koi Mil Gaya, en daar was dat erg ontroerend omdat Rohit als volwassen man met het verstand van een kind niet kon begrijpen waarom hij zo anders was en de wereld het op hem had voorzien. In KMG vormde de overdracht van die krachten een symbolische verlichting, maar in Krrish heeft Krishna de superkrachten al vanaf zijn geboorte en is er van een mooie opbouw naar de ontdekking van het potentieel ervan niet echt sprake. Maar goed, de film begint met een snelle montage waarin we Krishna zien opgroeien tot volwassene, en dan denk je: ha, de vaart zit er lekker in! Helaas word je dan vervolgens een uurtje "getrakteerd" op de ontluikende liefdesgevoelens van Krishna voor het stadsmeisje Priya (te hysterisch gespeeld door ex-Miss World Priyanka Chopra), zodat je dat eerste uur eigenlijk versneld kan doorspoelen. Het oogt als een armzalige masalaklucht over een survivaltocht met bizarre geluidseffecten die komisch zijn bedoeld maar mij vooral irriteerden.
Zodra Krishna Priya achterna reist naar Singapore begint het boeiender te worden, dan krijgen we nog steeds komisch bedoelde tussenstukjes, maar vanaf de eerste echte reddingsactie van Krrish in een brandende circustent gaat het de betere kant op. Langzaam komt er richting in het stuurloze scenario (het grote euvel van Krrish: de uiterst omslachtige manier waarop een simpel verhaal wordt verteld) en treedt ook de superschurk aan: Dr Siddhant Arya, gespeeld door Naseeruddin Shah (onder meer bekend van het fantastische Monsoon Wedding). Arya staat op het punt zijn droom te verwerkelijken: een megacomputer die in de toekomst kan kijken. Met zo'n super-PC zal de wereld aan zijn snode voeten liggen. Krrish moet dat zien te voorkomen en dan krijgen we eindelijk waar het bij zo'n blockbuster om draait: de betere en grotere actiescènes, zoals Krrish die te voet Arya's helikopter achtervolgt door Singapore en later ook knokpartijen op z'n Hongkongs. De actie en SFX zien er prima uit, een technische doorbraak voor Bollywood, al is het vaak nog geënsceneerd op B-niveau maar dat mag de pret niet drukken en laten we niet vergeten dat een Indiase blockbuster nog altijd over een fractie van het budget kan beschikken als zijn Hollywood-equivalenten. Zo is het budget van Krrish beraamd op slechts 10,2 miljoen dollar.
Al is Krrish niet geslaagd te noemen als superheldenspektakel, ik heb mij toch erg vermaakt met het laatste gedeelte dat naast de vermakelijke actie gelukkig ook donkerder en intenser inhakt op de kijker dan alles wat eraan voorafgaat. Zo zien we dat toch liever bij superhelden, dus hopelijk zet Krrish 2 die toon voort zonder obligate puberale olijkheden. Al mogen de zang- en dansnummers er van mij in blijven. Als dat gebeurt, is Krrish 2 wellicht echt iets om over te jubelen.

A History of Violence

Een nieuwe David Cronenberg is altijd de moeite van het besnuffelen waard, maar deze thriller uit 2005 is mij toch te rechtlijnig en eigenlijk te clichématig voor een Cronenberg. Viggo Mortensen speelt Tom Stall, de vader in een American-Dreamgezin, die wordt ingehaald door zijn mafiaverleden en wiens ingeslapen burgerleventje overhoop wordt gehaald door de oude vijand John Fogarty (mooie rol van Ed Harris). Mortenson is goed in de hoofdrol en oudgedienden Harris en William Hurt kunnen prima uit de voeten met het ingedut verhaaltje, maar de rest van de cast acteert nogal plichtmatig. Ditmaal ook weinig van de 'body horror' waar Cronenberg een meester in is. Op zich hoeft dat niet erg te zijn, want Spider uit 2002 ontbeerde die horror vrijwel geheel, maar dat werd een pareltje door de prachtrol van Ralph Fiennes. In A History of Violence zitten beslist mooie scènes, vooral de paar in geweld uitmondende confrontaties met Fogarty en Toms broer zijn de moeite waard (en ook het begin- en slotakkoord) maar toch grijpt het je als geheel niet bij de kladden.