Auteur: Miguel de Cervantes Saavedra
Vertaling: Barber van de Pol
2005 - Athenaeum, 968 pagina's
Na ruim een jaar op mijn nachtkastje te hebben gelegen, heb ik 'm vorige week eindelijk uitgekregen: de Don Quichot van Cervantes, want die moet je eenmaal in je leven gelezen hebben.Ik heb mezelf opperbest vermaakt met de avonturen van de ronddolende ridder Don Quichot, de Ridder met het Droeve Gelaat, en diens trouwe schildknaap Sancho Panza. Het is meer een aaneenschakeling van allerlei dolle belevenissen dan een doorlopend verhaal, dus een klassieker om steeds in te bladeren en niet om in één ruk uit te lezen.
Zoals bekend is Don Quichot nogal raar in zijn hoofd geworden door het lezen van veel te veel ridderromans, en het boek is eigenlijk een bijtende satire op de pulpfictie uit de tijd van Cervantes. De waanzin van Don Quichot drijft hem tot het dolende ridderschap om de strijd aan te binden tegen alle verderfelijke elementen in de wereld en de onderdrukten te beschermen ter meerdere eer en glorie van zijn hoofse liefde Dulcinea van El Toboso. Helaas wordt hij gedwarsboomd door tovenaars die het voortdurend op hem en Sancho hebben voorzien. Al bestaat alles louter in zijn dolgedraaide ridderfantasie. Windmolens worden reuzen, herbergen kastelen, marionetten vijandelijke Moren, een scheerbekken een ridderhelm, het broodmagere paard Rocinant een strijdros en een lelijke boerenmeid de schoonste vrouwe op aarde.
Opvallend is dat Don Quichot zo beroemd is geworden door zijn strijd tegen de windmolens, terwijl dat wonderlijke avontuur in het boek slechts 1 pagina beslaat. De rest bestaat uit een rijk scala aan belevenissen en verhalen in verhalen, waarbij ik toch vooral heb genoten van de hilarische een-tweetjes tussen de Don met zijn lyrische waanzin en de schildknaap Sancho die rondstrooit met boerse volkswijsheden.
Vooral in het begin zijn de volzinnen van Cervantes wennen, alsook de ellenlange redevoeringen van de Don en de soms net zo lange reacties van Sancho, maar in de voortreffelijke vertaling van Barber van de Pol leest het als een tierelier. Het tweede deel van Cervantes' magnum opus leest vlotter dan het eerste, want dat vormt door een hechter raamwerk meer een geheel. Het is in dat tweede deel ook komisch dat Don Quichot en Sancho Panza om de haverklap worden herkend door fans avant la lettre, die het eerste deel van hun geschiedenis hebben gelezen.
Is de Don Quichot nu alleen meesterlijk uitgesponnen kritiek op pulpromannetjes die de hersenpan verweken? Ik zou zeggen van niet. Het kan net zo goed gelezen worden als een lofdicht op de kracht van de menselijke verbeelding. Dat de geschifte Don moedig voorwaarts blijft trekken van avontuur naar avontuur in de door hemzelf geschapen droomwereld en pas de wil om voort te strijden verliest op het moment dat hij zijn gezonde verstand terugkrijgt, is veelzeggend.
Hoe het ook zij, dit is zo'n uitzonderlijk boek dat je heel je leven bijblijft. Een boek om te herlezen en herlezen, want eigenlijk mis ik de wereld van Don Quichot nu al.
10/10
Geen opmerkingen:
Een reactie posten