30 september 2006

De engelenmaker

De engelenmaker, Stefan Brijs. (2005, uitgeverij Atlas, 430 pag.)

Met De engelenmaker heeft Stefan Brijs een roman geschreven over geloof en wetenschap, en dan vooral het menselijk kwaad dat uit beide kan voortkomen. Het begint als een onheilszwanger mysterieverhaal als dokter Victor Hoppe na 20 jaar terugkeert naar zijn geboortedorp Wolfheim bij het drielandenpunt. Wolfheim is zo’n klassiek gesloten gemeenschap met dorpelingen waar de moderne tijd geen vat op lijkt te krijgen, de kerk neemt een centrale plaats in, en achterklap in de dorpskroeg of geloer achter gordijntjes lijkt voor sommigen een dagtaak te zijn. Die benauwende dorpssfeer waar iedereen iedereen in de gaten houdt, wordt door Brijs fantastisch beschreven. Als Victor Hoppe bij zijn komst dan ook nog drie misvormde kinderen bij zich heeft, is het geroddel in het dorp niet van de lucht. Maar eigenlijk willen de dorpelingen alleen weten wat je als lezer ook wilt weten: wat is er met die kinderen aan de hand?
Na dat mysterieuze begin volgt het middendeel van het boek waarin we teruggaan naar Victors geboorte. Hij wordt geboren met een hazenlip. Victors moeder verstoot hem daardoor bij de geboorte en pastoor Kaisergruber ziet de hazenlip als bewijs dat het kwaad is neergedaald in het kind. Omdat de kleine Victor daarnaast het syndroom van Asperger heeft, belandt hij al snel als “debiel” in het kloostergesticht van de zusters clarissen. En zo ontrolt zich een psychologisch drama waarin medeleven en wreedheid elkaar afwisselen, dit alles meeslepend opgetekend door Brijs, en de wording van Victor Hoppe tot iemand die God als het Kwaad gaat beschouwen (wie laat er immers zijn bloedeigen zoon aan het kruis nagelen? zo vraagt hij zich af). De rest van de roman beschrijft de persoonlijke strijd van Victor tegen het Kwaad en hoe hij God met behulp van de wetenschap het nakijken wil geven. Zijn lijfspreuk: ‘Soms is wat onmogelijk lijkt, alleen maar moeilijk.’
De engelenmaker is een meesterlijke paginadraaier met een hoop christelijke symboliek, een beetje Mary Shelley, een beetje Hubert Lampo, maar vooral veel Brijs. Een virtuoos geconstrueerd verhaal over een man die zich niet berust in de kaarten die God hem heeft gegeven en in zijn hoofd uitgroeit tot messiaanse proporties. Een aanrader.

Meer Brijs: www.stefanbrijs.be

Geen opmerkingen: